Verspreiden van internationaal humanitair recht

Het Internationaal Humanitair Recht (IHR) bevat het geheel van regels die de humanitaire gevolgen van een gewapend conflict probeert te beperken. Dit recht beschermt het leven, de gezondheid en de waardigheid van personen die niet (langer) deelnemen aan een gewapend conflict. Daaronder verstaan we burgers, maar bijvoorbeeld ook medisch personeel en andere groepen. Het recht beperkt of verbiedt ook het gebruik van bepaalde wapens en methoden in gewapende conflicten. 

De internationale Rode Kruisbeweging neemt een sleutelpositie in bij de ontwikkeling en verspreiding van deze regels. Volgens de Conventies van Genève uit 1949, ondertekend door 196 landen, heeft het Internationale Rode Kruiscomité het unieke mandaat om als onafhankelijke en neutrale organisatie bescherming en hulp te bieden aan slachtoffers van gewapende conflicten en andere geweldsituaties. Daarnaast neemt de nationale Rode Kruisvereniging in elk land, als helper van de overheid, de rol op zich om de informatie en kennis over het internationaal humanitair recht te verspreiden en te promoten. Ook Rode Kruis-Vlaanderen neemt deze kerntaak op zich.

We nemen deze rol actief op door...

  • Kennis en informatie te verspreiden via opleidingen. Zo organiseren we bijvoorbeeld jaarlijks een lessenreeks waarin de basisthema’s behandeld worden, organiseren we een pleitwedstrijd (Frits Kalshoven Competitie), enzovoort. Hou dus zeker onze opleidingen en events in het oog bij interesse.

  • Bewustwording te creëren via publieke campagnes en publicaties in de media.

  • Beleidsmakers te ondersteunen bij de ontwikkeling en implementatie van internationaal humanitair recht.

Stel ons je vraag over het IHR

Onze opleidingen en events

Frits Kalshoven Competitie

De Frits Kalshoven Competitie is in 2025 aan zijn 18de editie toe en wordt opnieuw georganiseerd door Rode Kruis-Vlaanderen in samenwerking met het Nederlandse Rode Kruis. Deze pleitwedstrijd over internationaal humanitair recht staat open voor rechtenstudenten.

Het doel van deze competitie is om studenten bekend te maken met het internationaal humanitair recht door lezingen aan te bieden en hun mondelinge en argumentatieve competenties aan te wakkeren door middel van rollenspelen en een pleitwedstrijd.

De competitie zal doorgaan op 5, 6 en 7 maart 2025 in Den Haag, Nederland. Deze staat open voor teams van 3 personen en de voertaal is Engels.

Zodra de inschrijvingen zijn geopend zal je hier alle informatie terug kunnen vinden

Schrijf je in

Bekijk een compilatie van voorgaande edities

Lessenreeks internationaal humanitair recht

Tijdens de de Lessenreeks Internationaal Humanitair Recht (IHR) behandelen we 5 weken lang de kernthema’s binnen het internationaal humanitair recht. 

De lessenreeks begint met een inleidende uiteenzetting over de bronnen, het toepassingsgebied en de actoren van het IHR. De volgende lessen gaan verder in op de  bescherming van personen en goederen, de regels met betrekking tot wapens en methoden van oor­logsvoering, en de bestraffing van schendingen van het IHR. We sluiten de reeks af met een les over een actueel thema. In elke les is er aandacht voor concrete voorbeelden en interactie.

Voor elke les doen we beroep op deskundigen, aca­demici of personen die beroepshalve actief bezig zijn met de concrete toepassing van het IHR. Na afloop rekenen we op de actieve inbreng van de deelnemers om een Q&A op gang te brengen. Voor het gedetailleerd programma zie onder.

Attesten en erkenningen

  • Deelname attest: Alle deelnemers ontvangen een attest van deelname op basis van hun aanwezigheden die het organisatieteam zal registreren.
  • Erkenning Orde van Vlaamse Balies: De opleiding werd erkend voor juridische punten voor deelnemende advocaten door de Orde van de Vlaamse Balies.
  • Erkenning Instituut Gerechtelijke Opleiding: De opleiding werd erkend door het Instituut Gerechtelijke Opleiding (voor magistraten en gerechtelijk personeel).

Zodra de data voor 2025 bekend zijn kan je hier alle informatie terugvinden.

 

Programma

  • Les 1: Inleiding tot het IHR

    Floor Van den Eijnden, Stafmedewerker IHR bij Rode Kruis-Vlaanderen

    In deze algemene uiteenzetting wordt een inleiding gegeven tot het IHR. Na een korte beschrijving van de ontstaansgeschiedenis van het IHR wordt ingegaan op het toepassingsgebied, de betrokken actoren en de basisregels van deze rechtstak. Verder wordt er bekeken hoe mensenrechten en IHR zich tot elkaar verhouden. Dit alles wordt geïllustreerd aan de hand van recente voorbeelden.

  • Les 2: Bescherming van personen en goederen onder het IHR -

    In deze les gaan we dieper in op de bescherming van personen en goederen in situaties van gewapend conflict. Wat zegt het IHR over de bescherming van de burgerbevolking, personen op de vlucht, hulpverleners, en gevangenen? Hoe worden burgerlijke infrastructuur, kerncentrales en cultureel patrimonium beschermd? Een overzicht van de belangrijkste regels van het IHR illustreren we aan de hand van enkele actuele situaties. Tot slot besteden we ook aandacht aan de rol die het Rode Kruis opneemt inzake bescherming. 

  • Les 3: De middelen en methoden van oorlogsvoering 

    Het IHR bevat bepalingen omtrent de middelen en de methoden van oorlogvoering. In ieder gewapend conflict zijn er grenzen aan welke middelen en methoden dat mogen worden gehanteerd door de strijdende partijen. Tijdens deze les gaan we in op de geldende regels en principes van toepassing hierop. Er wordt bekeken hoe deze verplichtingen in de praktijk worden omgezet tijdens de plannings- en uitvoeringsfase van hedendaagse militaire operaties. Dit alles aan de hand van praktische voorbeelden uit hedendaagse conflicten.

  • Les 4: De bestraffing van schendingen van het IHR

    Wat met de naleving en bestraffing van schendingen van het IHR? Dit is een veel voorkomende vraag. In deze sessie gaan we hier verder op in door een korte analyse van de relevante verdragen zoals de Verdragen van Genève. Deze verplichten bijvoorbeeld de verdragsluitende partijen er toe om bij zware schendingen van het IHR de daders op te sporen en te bestraffen. De verantwoordelijkheid en het toezien op deze naleving is een gedeelde verantwoordelijkheid tussen nationale staten en diens hoven en rechtbanken en internationale organen en hoven. Hierbij zal het Belgisch kader van bestraffing van schendingen van het IHR worden belicht, evenals het internationaal landschap. Op deze wisselwerking tussen de internationale en nationale instanties wordt ook dieper ingegaan. 

  • Les 5: Actueel Thema

    Onder het IHR wordt het natuurlijk milieu beschermd tegen omvangrijke, langdurige en ernstige schade. Deze bescherming omvat mede het verbod van het gebruik van strijdmiddelen en –methoden die bestemd zijn om zodanige schade aan het natuurlijk milieu aan te brengen dat daardoor de gezondheid of de overleving van de burgerbevolking in gevaar wordt gebracht. In dit onderdeel wordt de bescherming van het milieu besproken, of/en onder welke omstandigheden de natuur zijn bescherming kan verliezen. Daarnaast wordt er dieper ingegaan op de intersectie tussen IHR, internationale mensenrechtenwetgeving alsook het internationaal milieurecht. Er wordt een link gelegd met het ecocide-concept en de recente ontwikkelingen daarrond.

Meer informatie: humanitair.recht@rodekruis.be

 

Onze publicaties

Deze brochure beoogt te verduidelijken wat het IHR is, welke rol Belgische beleidsmakers kunnen spelen bij de implementatie en verdere ontwikkelingen van het IHR en hoe het Belgische Rode Kruis de beleidsmakers daarbij kan ondersteunen.

Deze brochure is bedoeld om duidelijkheid te scheppen over het IHR door antwoorden te geven op veelgestelde vragen over de inhoud ervan.

Het internationaal humanitair recht staat omschreven in de Verdragen van Genève ofwel de Conventies van Genève. Het eerste Verdrag van Genève werd in 1864 opgesteld op initiatief van Rode Kruis-oprichter Henri Dunant. Als ooggetuige van de veldslag van Solferino riep hij op tot internationale regels over oorlogsvoering met het oog op meer menselijkheid. Het huidige pakket van vier verdragen dateert uit 1949 en werd later aangevuld met drie aanvullende protocollen.

Hoe kan jij helpen?

Volg een opleiding en zorg mee voor verdere verspreiding

Hou onze opleidingen & events in het oog bij interesse.

Word IHR stagiaire/vrijwilliger

  • Heb je kennis van het internationaal recht en een basiskennis van het internationaal humanitair recht?
  • Spreek je vlot Engels en Frans?
  • Wil je graag onze dienst ondersteunen, zowel logistiek als inhoudelijk?

Hou dan onze vacatures in het oog en wie weet kom jij binnenkort bij ons stage lopen.

Evaluaties & management responses


Onze werking wordt deels gefinancierd door projectfinanciering. Wij publiceren de rapporten van de tussentijdse en eindevaluaties hier: